“Alegori/Savaş”
Tuval üzerine yağlıboya, 1916
Paris’teki eğitiminden Birinci Dünya Savaşı öncesinde, 1912 yılında dönen Hüseyin Avni Lifij, Şişli Atölyesi’nde yer almayan; ancak, Galatasaraylılar Yurdu’ndaki ve Viyana’daki (18 eser) sergilere eser veren sanatçılardan biridir.Sanatçının 1916 yılında ürettiği “Alegori/Savaş” adlı eseri , savaşı konu almakla birlikte, Şişli Atölyesi’nde üretilen çalışmalardan farklılık göstermektedir.Zira, diğerlerindeki figür kullanımının aksine, bu eserde, savaş temasına yabancı biçimde, savaş alanında çıplak ve yarı çıplak figürlere yer verildiği görülmektedir. Sanatçının bu tavrı, kendine özgü, sembolist bir dille, gözlemlediği dünyaya kendi düş gücünden ögeler eklediği bir tarz geliştirmesiyle ilişkilidir. Başlamadan önce ön hazırlık çalışmaları (yaşlı kadın figürü için, annesini betimlediği akademik bir desen icra etmiştir) yapan Lifij, ön planda, biri yaşlı, ikisi genç olan çıplak ve yarı çıplak kadın; arka planda, bir göl ve kızıl renkli bulutların bulunduğu bir manzaranın önünde, kırık tekerlekli arabasıyla düşmüş bir at, dala yaslanmış yaşlı bir adam ve sağ bölümde pus içerisinde birkaç figüre yer verdiği söz konusu eserinde, yine diğer sanatçılarla karşılaştırıldığında, savaşı “daha insancıl bir boyutta” ele almıştır. Eser, sivillerin yaşadığı drama yoğunlaşan konusu bağlamında da, Empresyonistler’in çalışmalarından uzaktır. Ahmet Kamil Gören’e göre, eserdeki “çelimsiz” yaşlı adam figürü, yaşanılan felakete rağmen ayakta durmaya çalışarak ve ufuktaki “belirsiz bir noktaya bakarak” umutların tükenmediğine işaret etmektedir. Arkadaşı Sami Yetik’in aktardığına göre haksızlıklara dayanamayan bir kişiliğe sahip olan Lifij, ateşkesin ardından işgal edilen İstanbul’da, işgalcilere, özellikle de Fransızlar’a tepki göstermiştir.
No comments:
Post a Comment